Ke hele nei mākou i ke ola, lilo ka manaʻo o ka ʻelemakule i mea ʻike ʻole. Eia nō naʻe, ʻo ke ʻano o kā mākou hoʻokokoke a apo ʻana i ke kaʻina hana ʻelemakule hiki ke hoʻopilikia nui i ko mākou olakino holoʻokoʻa. ʻAʻole pili ka ʻelemakule olakino e pili ana i ke ola lōʻihi, akā pili pū kekahi i ke ola maikaʻi. Hoʻopili ia i nā ʻano kino, noʻonoʻo, a me nā manaʻo e kōkua ai i kahi ola hoʻokō a olaola i ko mākou ulu ʻana.
Ke hele nei mākou i ke ola, lilo ka manaʻo o ka ʻelemakule i mea ʻike ʻole. Eia nō naʻe, ʻo ke ʻano o kā mākou hoʻokokoke a apo ʻana i ke kaʻina hana ʻelemakule hiki ke hoʻopilikia nui i ko mākou olakino holoʻokoʻa. ʻAʻole pili ka ʻelemakule olakino e pili ana i ke ola lōʻihi, akā pili pū kekahi i ke ola maikaʻi. Hoʻopili ia i nā ʻano kino, noʻonoʻo, a me nā manaʻo e kōkua ai i kahi ola hoʻokō a olaola i ko mākou ulu ʻana.
ʻO ke ola lōʻihi, ʻaʻole wale ka noho lōʻihi, akā ke ola maikaʻi.
Ua wānana ka US Department of Health and Human Services ma ka makahiki 2040, ʻoi aku ma mua o hoʻokahi o ʻelima ʻAmelika e 65 a ʻoi paha. ʻOi aku ma mua o 56% o nā makahiki 65 e pono i kekahi ʻano lawelawe lōʻihi.
ʻO ka mea pōmaikaʻi, aia kekahi mau mea hiki iā ʻoe ke hana no kou mau makahiki e hōʻoiaʻiʻo e noho olakino ʻoe i ka hala ʻana o nā makahiki, wahi a Kauka John Basis, he kanaka geriatrician ma ke Kulanui o North Carolina ma Chapel Hill.
ʻO Battis, he kumu aʻoaʻo ma ke Kulanui o North Carolina School of Medicine a me ke Kula ʻo Gillings o Global Public Health, haʻi iā CNN i ka mea e ʻike ai ka poʻe e pili ana i ka ʻelemakule olakino.
E maʻi paha kekahi poʻe. Noho maikaʻi kekahi poʻe i ko lākou mau makahiki 90. Loaʻa iaʻu nā poʻe maʻi e ola kino ana a ʻeleʻele - ʻaʻole paha lākou e like me ka 20 mau makahiki i hala aku nei, akā ke hana nei lākou i nā mea a lākou e makemake ai e hana.
Pono ʻoe e ʻimi i kahi manaʻo noʻonoʻo, kahi manaʻo o ke kumu. Pono ʻoe e ʻimi i ka mea e hauʻoli ai ʻoe, a ʻokoʻa paha ia i kēlā me kēia pae o ke ola.
ʻAʻole hiki iā ʻoe ke hoʻololi i kāu mau genes, a ʻaʻole hiki iā ʻoe ke hoʻololi i kou hala. Akā hiki iā ʻoe ke hoʻāʻo e hoʻololi i kou wā e hiki mai ana ma ka hana ʻana i kekahi o nā mea āu e hoʻololi ai. Inā ʻo ia ke ʻano o ka hoʻololi ʻana i kāu meaʻai, pehea ʻoe e hoʻoikaika ai a komo i nā hana kaiāulu, a i ʻole e haʻalele i ka puhi paka a i ʻole ka inu ʻana - ʻo ia nā mea hiki iā ʻoe ke hoʻomalu. A aia nā mea hana - e like me ka hana pū me kāu hui mālama ola a me nā kumuwaiwai kaiāulu - hiki ke kōkua iā ʻoe e hoʻokō i kēia mau pahuhopu.
ʻO kahi hapa o ia mea ke hele maoli nei i kahi āu e ʻōlelo ai, "ʻAe, makemake wau e hoʻololi." Pono ʻoe e hoʻololi e hoʻokō i kēlā hoʻololi.
Nīnau: He aha nā hoʻololi āu e makemake ai i ka poʻe e hana i ka wā mua o ke ola e hopena i kā lākou kaʻina ʻelemakule?
A: He nīnau maikaʻi kēlā, a nīnau iaʻu i nā manawa a pau - ʻaʻole wale e kaʻu mau maʻi a me kā lākou mau keiki, akā e koʻu ʻohana a me nā hoaaloha. Ua hōʻike pinepine ʻia nā mea he nui e hāpai i ka ʻelemakule olakino, akā hiki iā ʻoe ke hoʻolapalapa i lalo i kekahi mau kumu.
ʻO ka mua, ʻo ia ka meaʻai kūpono, e hoʻomaka maoli ana i ka wā kamaliʻi a hoʻomau i ka wā kamaliʻi, ʻōpio, a hiki i ka wā ʻelemakule. ʻO ka lua, he mea koʻikoʻi ka hoʻoikaika kino maʻamau a me ka hoʻoikaika kino. A laila ʻo ke kolu o ka māhele nui ʻo ia ka pilikanaka.
Manaʻo pinepine mākou i kēia mau mea ʻokoʻa, akā i ka ʻoiaʻiʻo, pono ʻoe e noʻonoʻo i kēia mau mea me ka synergy. Hiki i kekahi mea ke hoʻopili i kekahi, akā ʻoi aku ka nui o nā ʻāpana ma mua o ka holoʻokoʻa.
Nīnau: He aha kāu e manaʻo ai i ka meaʻai kūpono?
Pane: Manaʻo mākou i ka meaʻai olakino ma ke ʻano he meaʻai kaulike, ʻo ia hoʻi, ka meaʻai Mediterranean.
Paʻakikī pinepine ka ʻai ʻana, ʻoi aku hoʻi i nā ʻoihana ʻenehana Western. He paʻakikī ke haʻalele i ka ʻoihana meaʻai wikiwiki. Akā ʻo ka kuke ʻana i ka home-ʻo ka kuke ʻana i nā huaʻai a me nā mea kanu hou no ʻoe iho a me ka noʻonoʻo ʻana e ʻai iā lākou-he mea nui a me ka meaʻai. E ho'āʻo e haʻalele i nā meaʻai i hana ʻia a noʻonoʻo i nā meaʻai holoʻokoʻa.
ʻOi aku ka manaʻo kūpaʻa. ʻO ka meaʻai ka lāʻau lapaʻau, a manaʻo wau he manaʻo kēia e ʻimi nui ʻia a hoʻolaha ʻia e nā mea lapaʻau a me nā mea hoʻolako ʻole.
ʻAʻole i kaupalena ʻia kēia hana i ka ʻelemakule. E hoʻomaka i ka ʻōpio, e hoʻolauna iā ia i loko o nā kula a e hoʻopili i nā poʻe a me nā keiki i ka wā hiki loa i hiki ke hoʻomohala i nā mākau a me nā hana hoʻomau. E lilo kēia i ʻāpana o ke ola o kēlā me kēia lā ma mua o kahi hana.
Nīnau: He aha ke ʻano hoʻoikaika kino nui loa?
N: E hele pinepine a e hooikaika. ʻO 150 mau minuke o ka hana i kēlā me kēia pule, i puʻunaue ʻia e 5 mau lā o ka hana haʻahaʻa haʻahaʻa. Ma waho aʻe o kēia, pono e noʻonoʻo kekahi i nā hana aerobic wale nō akā i nā hana kū'ē. ʻO ka mālama ʻana i ka nui o ka ʻiʻo a me ka ikaika o ka ʻiʻo e lilo i mea koʻikoʻi e like me kou mau makahiki no ka mea ʻike mākou i kou mau makahiki, nalowale ʻoe i ka hiki ke mālama i kēia mau mana.
Nīnau: No ke aha he mea koʻikoʻi nā pilina pili kaiaulu?
A: ʻAʻole nānā ʻia ke koʻikoʻi o ka pilina pili kaiaulu i ke kaʻina hana ʻelemakule. ʻO kekahi o nā pilikia e kū nei i ko mākou ʻāina ʻo ia ka nui o mākou i hoʻopuehu ʻia. He mea maʻamau kēia ma nā ʻāina ʻē, kahi i hoʻolaha ʻole ʻia nā kamaʻāina a i ʻole nā ʻohana o ka ʻohana e noho ma ka ʻaoʻao a i ʻole ma ke kaiāulu like.
He mea maʻamau i nā poʻe maʻi aʻu e hālāwai ai ke loaʻa nā keiki e noho ana ma nā ʻaoʻao ʻē aʻe o ka ʻāina, a i ʻole he mau hoaaloha e noho ana ma nā ʻaoʻao ʻē aʻe o ka ʻāina.
He kōkua maoli ka ʻupena pūnaewele i nā kamaʻilio hoʻoikaika. Hāʻawi ia i ka poʻe i ka manaʻo iā lākou iho, hauʻoli, kumu, a me ka hiki ke kaʻana like i nā moʻolelo a me ke kaiāulu. He leʻaleʻa. Kōkua ia i ke ola kino o nā kānaka. Ua ʻike mākou he pilikia ke kaumaha no ka poʻe ʻelemakule a hiki ke paʻakikī maoli.
Nīnau: Pehea ka poʻe ʻelemakule e heluhelu ana i kēia? Hoʻohana mau anei kēia mau manaʻo?
A: Hiki ke ʻelemakule olakino i kēlā me kēia manawa o ke ola. ʻAʻole hiki i ka wā ʻōpio a i ʻole ka makahiki waena, a ʻaʻole i ka makahiki hoʻomaha wale nō. Hiki ke loaʻa i nā makahiki 80 a me 90.
Hiki ke ʻokoʻa ka wehewehe ʻana o ka ʻelemakule olakino, a ʻo ke kī ke nīnau iā ʻoe iho i ke ʻano o ia mea iā ʻoe? He aha ka mea nui iā ʻoe ma kēia pae o kou ola? Pehea e hiki ai iā mākou ke hoʻokō i ka mea nui iā ʻoe a laila kūkulu i nā hoʻolālā a me nā hoʻolālā e kōkua i kā mākou poʻe maʻi e hoʻokō i kēlā mau pahuhopu? ʻO ia ke kī, ʻaʻole pono ia he ala i luna. Hoʻopili maoli ia i ka hoʻopili ʻana i ka mea maʻi, e noʻonoʻo hohonu i ka mea nui iā lākou, a me ke kōkua ʻana iā lākou, e hāʻawi iā lākou i nā hoʻolālā e kōkua iā lākou e hoʻokō i ka mea nui iā lākou. Mai loko mai.
Hoʻopau: No ka ʻike maʻamau wale nō kēia ʻatikala a ʻaʻole pono e manaʻo ʻia he ʻōlelo aʻoaʻo olakino. Loaʻa mai kekahi o ka ʻike moʻomanaʻo blog mai ka Pūnaewele a ʻaʻole ʻoihana. ʻO kēia pūnaewele wale nō ke kuleana no ka hoʻokaʻawale ʻana, ka hoʻopili ʻana a me ka hoʻoponopono ʻana i nā ʻatikala. ʻO ke kumu o ka hāʻawi ʻana i nā ʻike hou aʻe ʻaʻole ia he manaʻo ʻae ʻoe i kāna mau manaʻo a hōʻoia paha i ka ʻoiaʻiʻo o kāna ʻike. E nīnau mau i kahi ʻoihana mālama ola ma mua o ka hoʻohana ʻana i nā mea hoʻohui a i ʻole ka hoʻololi ʻana i kāu ʻano mālama ola kino.
Ka manawa hoʻouna: Sep-04-2024